❇️ فناوریها از دوران باستان، کاربرد دوگانه داشتهاند. همان زمان که انسانها توانستند به کاربرد سطوح تیز پی ببرند، استفاده دوگانهای از آن را شروع کردند. فناوریهای جدید هم از این امر پیروی میکنند.
بله! همه ما کمابیش با بیهودگیها یا فسادهایی که ممکن است که در شبکههای اجتماعی نهفته باشد، آشنا هستیم. صفحات مبتذل اینستاگرام کم نیستند، ما هم به کرات به اصطلاح سلبریتیهایی را مشاهده کردهایم که خارج از هر منطقی صفحات چند صد کایی یا میلیونی دارند، بدون اینکه فکر و اندیشهای سازنده را منتشر کنند. ما هم حسرت خوردهایم که چرا چنین توجه کلانی از سوی عوام به آنها میشود و کسری از آنها به صفحات وزینتر تعلق نمیگیرد.
اما مگر بستن شبکههای اجتماعی سلیقهها و روندهای فرهنگی رایج جامعه را تغییر میدهند؟ مگر نه این است که همین افکار و ترجیحات از جای دیگری سربرمیآورند؟ راه را که ببندید، کاربران میانبر میزنند یا از شبکه اجتماعی دیگری سر در میآورند.
بر این باور هستیم که بدون تغییر کلان در بودجهبندیهای عظیم فرهنگی ، توجه به اندیشمندان خانهنشینشده، بها دادن به کتاب و موسیقی و شعر و بدون آغاز راهی برای نجات مردم از تنزل اخلاقی تحمیلی، اینگونه بستنها دردی را دوا نمیکنند.
ما به کاربران اینترنت هیچ وقت فرصتی برای متعادل شدن و تجربه کردن بیدغدغه ندادهایم. به آنها اجازه ندادهایم که با خرد و اندیشه خود در طی یک روند میانمدت چند ساله، بین شبکههای اجتماعی مختلف به صورت نرمال توزیع شوند و هر یک متناسب با نیاز و سطح فکر خود محتوا تولید یا مصرف کنند.
به همین خاطر است که هر از چندگاهی یک شبکه اجتماعی به صورت جنونآسایی رشد میکند و اصلا اینترنت ما مترادف میشود با این شبکه اجتماعی. چیزی که در مورد تلگرام در دوره اوج شاهد بودیم.
اگر در رفتار کاربران دخالت نشود و اگر فرهنگسازیها به اهلشان سپرده شود، میشود انتظار داشت که فضای اینترنت ما هم فرهیختهتر شود.
اشتباه نکنید! هیچ وقت نمیشود یک آرمانشهر یا مدینه فاضله از اینترنت ساخت. به هر حال در اینترنت اقلیتی داریم که تنها در پی دانشاندوزی و رد و بدل کردن اخبار معتبر هستند و با درصدی هم روبرو هستیم که همه تلاششان سرگرمی یا مصرف محتواهای زرد است. بعید است که بتوان در این امر تغییر ایجاد کرد.
باز هم برای احتیاط متذکر میشویم که سرگرمیسازی متعهدانه، اصلا جزئی از وظیفه همه رسانههاست و ما انتظار نداریم که فضای اینستاگرام مثلا شبیه گوگل ریدر قدیمی شود.
اما در عین حال بر این باور هستیم که هیچ مکانیسم پالایشی تحمیلی در مورد اینترنت پاسخ نمیدهد و راهی جز اعتماد به کاربران و اجازه دادن به خود آنها برای ارتقای سطح فکری جوابگو نیست.
✅ اگر میبینید که مردم در شبکههای اجتماعی پرخاشگر هستند، بی تامل و رادیکال خبرهای حتی تاییدنشده میپراکنند، دغدغههای جنسی سطح پایین دارند و مجیز هر کاربر برهنهشوندهای را میگویند، خبرهای فیک را لایک میزنند و نسبت به هم مهربان نیستند و از جریانهای که دوست دارید، حمایتی نمیکنند، در وهله اول باید سوالاتی در ذهن خودتان در این مورد مطرح شود و متناسب با پاسخ آنها باید تغییر رویههای عمده بدهید.
✍️ علیرضا مجیدی (http://www.1pezeshk.com/archives/2019/01/instagram-blocking-soon.html)